Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT), düzenlemesiyle 8 Eylül 1999’dan önce sigorta girişi yapılan vatandaşlara yaş şartı aranmaksızın emeklililik getirildi.
2023 yılı sonu itibariyle EYT kapsamında 2 milyon kişi emekli oldu. Emekli olan kişilerin yaş ortalaması da 48,1 olarak tespit edildi.
Geçen yıl su sistemden emekli olanlara 2024’te yenileri eklenecek.
Bu şartlarda Türkiye ekonomi yönetimi, 2023’te yasalaştırılan EYT düzenlemesinin etkilerini ve 2024’teki maliyetini hesapladı.
EYT’nin 2024 maliyeti: 577,3 milyar TL
Buna göre 2024’te EYT’nin bütçeye maliyeti 577,3 milyar TL olacak.
EYT’den emekli olacak sayısı: 4,8 milyon kişi
EYT düzenlemesi kapsamında, önümüzdeki 17 yılda eksik prim gün sayısını tamamlayarak, toplam 4 milyon 800 bin kişinin emekli olacağı hesaplanıyor.
Çalışan ve emekli sayısı karşılaştırması
Ekonomi yönetiminin çalışmasına göre, Türkiye’de toplam emekli sayısı, 16 milyon 154 bin 322 kişi. Çalışan-emekli oranı ise 2008 yılındaki 1,87’den 2024 itibariyle 1,63’e düştü. Bu orandaki düşüş, EYT düzenlemesi sonrasında hızlandı.
Emekli sayısının çalışan sayısına oranı artıyor
Yapılan değerlendirmelere göre, EYT ile birlikte emekli sayısının artıp çalışan sayısının azalması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) prim gelirlerin azalması bekleniyor.
Yapılacak ödemeler toplamı hesaplandı
Hesaplamalara göre 401,7 milyar TL maaş ödemesi, 13,7 milyar TL bayramda ödenen ikramiyeler ve 162 milyar TL tutarında prim kaybı söz konusu.
SGK harcamalarında emekli maaşı payı
2023 sonu itibariyle SGK’nın toplam harcamaları içinde emekli maaşlarının payı yüzde 63 olurken, sağlık giderlerinin payı da yüzde 25 olarak belirlendi.